Glüten diyeti yaparken bu noktalara uyarı

Beykent Üniversitesi Sağlık Durumu Bilimleri Yüksekokulu Beslenme ve Diyetetik bölümü Arş. Gör. Kübra Şahin, glüteni; başta buğday almak üzere çavdar, arpa, yulaf gibi çoğu besinde yer alan bir tahıl proteini olarak tanımlayarak, ”Kişilerin bir kısmı bu proteini sindirebilirken, bir kısmı ise bu proteini sindiremeyip, vücutlarında bu proteine karşısında bir tepki oluşmaktadır” dedi.

Glüten ile ilişkilendirilmiş başlıca hastalıklardan biri olan çölyak hastalığı ve buğday alerjisi ile çölyak olmayan glüten hassasiyetinin benzer şeyler olmadığına uyarı çeken Şahin, ”Çölyak hastalığı, glüten hassasiyetinin en şiddetli bulgu gösteren türüdür. Karın ağrısı, şişlik, ishal/kabızlık gibi mide-bağırsak şikâyetleri bitkinlik, eklem-kemik ağrısı, baş ağrısı, dikkat eksikliği, deri sorunları gibi bağırsak dışı şikâyetler görülmektedir” ifadelerini kullandı.

Kişiden kişiye değişkenlik gösteriyor

Şahin, glütensiz diyetin, glüten ile ilgili sorunların tedavisinde tek yöntem olduğunu hatırlatarak, ”Glüten hassasiyeti olan şahısların diyetinin jurnal 10 mg’dan az glüten içermesi önerilmektedir. Yumurta, et, balık, meyve ve sebze gibi glüten içermeyen besinler jurnal beslenmelerinde mutlaka yer almalıdır. Glütensiz ürünler ise diyetlerine ek destek sağlamaktadır. Glütene aleyhinde tolerasyon kişiden kişiye değişmektedir. Glüten hassasiyeti olan şahısların kimisinde glütensiz diyet semptomları azaltırken, kimisinde ise yüksek miktarda glüten tolere edilebilmektedir.” bilgisini aktardı.

Gıda ve Diyetetik Uzmanı Kübra Şahin, glütensiz diyette tüketilmesi gereken gıdaları şöyle sıraladı:

– Kırmızı et, balık, hindi eti, yumurta, tavuk balık ve öteki deniz ürünleri

– Taze sebze ve tüm meyveler

– Nohut, mercimek, fasulye, kuru börülce, soya fasulyesi gibi kurubaklagiller

– Süt, peynir, yoğurt, ayran

– Fındık, badem, ceviz

– Mısır, pirinç, patates, kinoa, keten tohumu ve chia tohumu gibi tahıllar

– Patates, mısır, pirinç, soya, darı, fasulyeden üretilmiş glütensiz unlar

– Mısır ve patates nişastası

– Zeytinyağı, margarinler gibi bütün akışkan ve katı yağlar

– Bal, beyaz ve esmer şeker

Glütensiz tatlı tüketiminin de mümkün olduğunu belirten Şahin, portakallı kek ve kirazlı muhallebi tarifleri de paylaştı:

Glütensiz portakallı kek tarifi

Malzemeler

– 8 Yemek Yemek kaşığı oda sıcaklığında yumuşamış tereyağ

– 1 Su bardağı toz şeker

– 2 Yumurta (orta irtifa)

– 1,5 Tatlı kaşığı vanilya

– 1 Su bardağı süt

– 2 Su bardağı glütensiz un

– 1,5 Tatlı kaşığı kabartma tozu

– 2 adet portakal kabuğu rendesi

Yapılışı:

Yumuşak tereyağını şekerlerle birlikte 2-3 dakika çırpın. İçine yumurta ekleyin. Vanilyayı ve sütü de ekleyip hafif çırpın. Farklı bir kapta glütensiz un ve kabartma tozu karışıma ekleyin. Kek karışımı olduğunda, içine rendelenmiş portakal kabuklarını ekleyin ve karıştırmaya devam edin. Yağlanmış kek kalıbına hamuru dökün. Önceden ısıtılmış 180° fırında 50 dakika pişirin.

Kirazlı Muhallebi

Malzemeler

– 4 yemek kaşığı glütensiz un

– 120 g tereyağ

– 1 litre süt

– 6 yemek yemek kaşığı toz şeker

– 1 paket vanilya

– Sos:

– 2 su bardağı kiraz suyu

– 2 yemek yemek kaşığı darı nişastası

– 1 su bardağı toz şeker

Yapılışı:

Tereyağını tencerede eritin ve glütensiz unu ekleyip, kavurun. Bir yandan çırparak sütü yavaş yavaş ekleyin. sonra toz şekeri ekleyin ve kaynayana kadar karıştırın. Kaynadığında vanilyayı ekleyin ve koyulaşana değin karıştırın. Ateşten aldıktan sonra soğuyana kadar karıştırın. Kâselere dökün ve buzdolabında soğutun. Nişastayı kiraz suyunun 1 yemek yemek kaşığı kadarıyla açın ve öteki bütün malzemeleri karıştırıp birlikte kaynatın. Koyulaşınca sos hazır olacak. Soğumuş muhallebilerin üzerine sosu döküp tekrar soğumaya bırakın.