Kanser hastaları Covid 19’dan nasıl etkileniyor uzmanlar açıklıyor!

COVID-19 hastalığının yaşlı kişiler ve ilave hastalığı olanlarda daha ağır seyrettiği bundan böyle bilinen bir hakiki. Bilhassa bağışıklık sistemi baskılanmış olan hematolojik kanserli hastalar; uygulanan kemoterapinin tipi, hastalığın komplikasyonları ve eşlik eden hastalıkları sebebiyle COVID-19 hastalığına daha pozitif yakalanma riski taşıyor.

Yakın zamanda kemoterapi almış ve COVID-19 PCR testi artı çıkan kanser hastalarında ölüm oranının 30 gün içinde %30’lara vardığını gösteren Türkiye İş Bankası grup şirketleri aralarında yer alan Bayındır Söğütözü Hastanesi Kanbilim ve Kemik İliği Transplantasyon Merkezi Birim Başkanı Prof. Dr. Ali Uğur Ural, bu nedenle hematolojik kanseri bulunanların tedbirlere çok daha pozitif dikkat etmeleri gerektiğinin altını çiziyor.
 
Aralık 2019’dan itibaren hayatımıza dahil olan COVID-19’un özellikle ihtiyar kişilerde ve ilave hastalığı olanlarda daha ağır seyrettiği biliniyor. Tüm kanserlerin takriben %10’unu yaratıcı ve savunma sistemi baskılanmış olan hematolojik kanserli hastalar, uygulanan kemoterapinin tipi, hastalığın komplikasyonları ve birlikte yer alan hastalıkları nedeniyle COVİD-19 hastalığına daha fazla yakalanma riski taşıyor. COVID-19’a yakalanmış kanser hastalarında yoğun bakım ve ventilasyon ihtiyacı, sepsis, sitokin düzenlenme bozukluğu, çoklu organ yetmezliği ve ölüm daha sık gözleniyor.
 
Yakın zamanda kemoterapi almış ve COVID-19 PCR testi fazla meydana çıkan kanser hastalarında vefat oranının 30 gün içinde %30’lara vardığını belirten Türkiye İş Bankası grup şirketleri arasında yer alan Bayındır Söğütözü Hastanesi Kanbilim ve Kemik İliği Transplantasyon Merkezi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ali Uğur Ural, “Hematolojik kanserli vakalar COVID-19’u geçirdikleri halde, lenfosit alt gruplarındaki anormallikler sebebiyle semptomlardan 15 gün veya sonra bile antikor pozitifliği gözlenmiyor” diye konuştu.
 
KANSER TEDAVİLERİ, COVID-19 TEDAVİSİNİ GÜÇLEŞTİRİYOR

Hematolojik kanserli vakalara kemoterapi, radyoterapi, hedeflenmiş tedavi ya da immün tedaviler uygulanmasının, COVID-19 hastalığının etkilerini kötüleştirirken tedavisini de güçleştirdiğini gösteren Bayındır Söğütözü Hastanesi Kanbilim ve Kemik İliği Transplantasyon Merkezi Birim Başkanı Prof. Dr. Ali Uğur Ural, “İmmün sistemi baskılanmış olan lösemi ve lenfoma hastaları hipogammaglobulinemi, lenfopeni, nötropeni, steroid uygulanması, ileri yaş, birlikte bulunan hastalıklar, sık transfüzyon, hastane ortamında sık bulunmaları sebebiyle daha sık COVID-19’a yakalanıyorlar” dedi.

Hematolojik kanserlerden bazıları hastalığın seyri itibariyle acil çare gerektirmezken bazıları hem acele keza de yüksek doz kemoterapi, yüksek doz radyoterapi ve hatta kök hücreli nakli gerektirdiğini söyleyen Prof. Dr. Ali Uğur Ural, “COVID-19 varlığında hematolojik kanserli vakaların yönetiminde de böylece problemler ortaya çıkıyor. Bunun yanına hematolojik kanserli bütün hastalar- özellikle akut lösemili ve kök gözenekli olan nakli adayı/nakil olanlar- maske kullanıp, bireysel hijyenine uyarı edip ve sosyal mesafeye hastalıkları sebebiyle uydukları için, COVID-19 krizine bakmaksızın koruyucu tedbirleri uyguluyorlar ve bu nedenle COVID-19’a yakalanma risklerini kendileri düşürüyorlar.  Ama COVID-19 ve komplikasyonlarının tedavisi ile birlikte hematolojik kanserli hastalarda bilhassa küratif nitelikte tedaviler dengelenmiş olarak uygulanmalıdır” dedi.

AŞI BULUNANA DEK DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Prof. Dr. Ali Uğur Ural, COVID-19’a aleyhinde etkili aşı bulunana değin, hematolojik kanser hastaları açısından en uygun yaklaşımları şu şekilde sıraladı:
– Ateş yüksekliği, solunum sıkıntısı, öksürük gibi COVİD-19 belirtilerinin gözlenmesi,
– Bulgu vermeyen taşıyıcıların belirlenmesi,
– Hasta bazında değerlendirilerek etkin fakat morbiditeyi artırmayan kemoterapi uygulanması,
– Kemoterapi kür aralarının mümkünse açılması,
– Nötropeni riskinin azaltılması için kemoterapilerle birlikte büyüme faktörü desteği sağlanması,
– Sadece ivedi ve hayatı tehdit eden koşul varlığında kök hücreli naklinin uygulanması,
– Kök hücre nakli yapılamayan vakaların kemoterapi ile peşine düşüp takip edilmesi,
– Kök gözenekli olan vericilerinden kök hücrelerin erken olarak toplanarak saklanması,
– Elektif işlemlerin mümkünse ertelenmesi,
– Daha az immün baskılayıcı hap kullanılması,
– Kan ve trombosit transfüzyon eşiklerinin düşürülmesi,
– Yatırılarak tedaviye başlanacak hastalardan mutlaka COVID-19 PCR gönderilmelidir.
 
KANSERDE TEDAVİ YÖNTEMİ: KEMİK İLİĞİ

Prof. Dr. Ali Uğur Ural, hematolojik kanserlerde ve aplastik kansızlık, talasemi majör gibi hastalıklarda kullanılan kemik iliği nakline ilişkin de açıklamalarda bulundu. Ciddi bir kan hastalığı, immün sistem hastalığı, kanser veya genetik hastalığın tedavi seçeneklerinden birisi de kemik iliği naklidir diyen Prof. Dr. Ural, kemik iliği naklinin hangi durumlarda yapıldığını şu şekilde sıraladı:
Kanserli bir vakada verilmesi gerekli yüksek dozda kemoradyoterapiden sağlam kemik iliğini korumak için (otolog),
Hastalıklı hücreleri/kemik iliğini sağlam kişiden alınan hücrelerle başkalaştırmak için (allojenik),
Çalışmayan kemik iliğini düzeltmek için,
İmmün baskılanmayı düzeltmek için,
Allah Vergisi metabolizma ya da enzimatik sistemle ilgili anormallikleri düzeltmek için,
Hastanın kendisine ait kök gözenekli olan/T Hücresel’lerin her tarafta düzenlenmesi için (otoimmün hastalıkların tedavisinde).

KEMİK İLİĞİ NAKLİ ÖNCESİ DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Kemik iliği nakli öncesinde dikkat edilmesi gerekenlerin COVID-19’dan korunma önlemlerine benzediğini belirten Prof. Dr. Ali Uğur Ural, “Kemik iliği nakli öncesinde hastalığın kontrol altında olması veya enfeksiyonun olması naklin başarısını etkileyecektir. Nakil öncesinde enfeksiyon denetim önlemlerine dikkat edilmelidir. Hasta kişilerden uzaktan durulmalı, el sıkışılmamalı, elleri çoğu kez yıkanmalı ve ziyaretleri azaltılmalıdır.” diye konuştu.